Dirk schreef:[...]
De tegenspoed is helaas onze eigen keuze.[...]
Dat is een menselijke gedachte, waar het nodige op aan te merken is. Voorspoed is op zich natuurlijk prima, het is goed om dankbaar te zijn. God danken is ook belijden dat je het 'maar' gekregen hebt, voorspoed is niet onze verdienste. Uiteindelijk zijn we afhankelijk van God die dit schenkt. Die houding zal je er eerder toe brengen je voorspoed niet voor jezelf te willen houden maar te delen met anderen die minder fortuinlijk zijn. We zijn immers geen haar beter dan wie dan ook. Gedeelde voorspoed is dubbele voorspoed.
Dat is het eerste punt waar je met het idee dat voorspoed en tegenspoed je eigen keuze zijn, in de knoei kan komen. Hoe meer je het idee hebt dat het van jezelf afhangt, dat het jouw verdienste is want je bent immers goed aan het kiezen, hoe minder ruimte dat geeft voor dankbaarheid in afhankelijkheid.
Je gaat dan mensen die tegenspoed hebben in hun leven eerder oproepen hun eigen keuzes maar eens te veranderen. Dat voedt eerder een houding van neerkijken, eigenlijk denken dat je het zelf beter doet, dan spontaan willen delen als gelijkwaardig medemens.
Het andere punt in het verlengde hiervan is dat je pastoraal in de knoei kan komen. Immers een mensenleven kent nu eenmaal tijden van voorspoed en tijden van tegenspoed, goede tijden en moeilijke tijden wisselen elkaar af. Dit hoort er gewoon bij, maar wat nu als we geloven dat zo'n periode van tegenspoed eigenlijk wordt veroorzaakt door onszelf. Dan ga je op zoek naar wat je dan kennelijk verkeerd gekozen zou hebben, wat je 'fout' gedaan hebt. Dit is volledig misplaatst en kan je volledig onnodig in een krampachtige toestand storten. Schuldgevoelens oproepen omdat je de oorzaak van tegenspoed ten onrechte bij jezelf gaat zoeken. Alsof je ongehoorzaam zou zijn aan God.
In een geloofsgemeenschap waar deze ideeen heersen kan je dan ook krijgen dat iedereen in de gloria is zodra alles goed gaat. Maar wordt iemand dan geconfronteerd met tegenspoed, dan kan die in plaats van steun juist een trap na krijgen. Die tegenspoed is immers z'n eigen keuze! Help die stakker op het rechte pad, ga tegen hem preken! Goedbedoeld ongetwijfeld, maar al te menselijk geredeneerd.
Met die aanpak kan je ahw kleine Jobjes creeeren. Dat iemand die in tegenspoed, een wellicht beklagenswaardige toestand verkeert van zijn vrienden misplaatste peptalk te horen krijgt. 'Zoek je heil bij God en dan zal je plaag van je af genomen worden' !
We nemen dan als 'pastoraal helper' een positie in die ons helemaal niet toekomt.
Tegenspoed als eigen keuze, ik vind het een misplaatst denkbeeld en een pastorale misser.
The attempt to make heaven on earth invariably produces hell. (Karl Popper)
